วันที่ 1 ต.ค. 2564 กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค (บก.ปคบ.) และสำนักงาน (อย.) โดย นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา โดย ภญ.สุภัทรา บุญเสริม ผู้ทรงคุณวุฒิด้านมาตรฐานผลิตภัณฑ์ด้านสาธารณสุข รักษาราชการแทนรองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เข้าจับกุมลักลอบขายผลิตภัณฑ์เครื่องมือแพทย์ประเภทชุดตรวจ ATK (ชุดตรวจหาเชื้อโควิด 19) เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว และอุปกรณ์วัดอุณหภูมิ ย่านตลาดสำเพ็ง หลังพบมีการโพสต์ขายภายในสื่อออนไลน์
จากการตรวจค้นพบว่า เป็นผลิตภัณฑ์ลักลอบนำเข้า โดยไม่ได้รับอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จึงทำการตรวจยึดของกลางทั้งหมด จำนวนกว่า 5,000 ชุด คิดเป็นมูลค่ากว่า 500,000 บาท และนำส่งพนักงานสอบสวนเพื่อดำเนินคดีตามกฎหมายและสืบสวนขยายผลหาตัวผู้ร่วมขบวนการต่อไป
เบื้องต้นการกระทำดังกล่าวเป็นความผิดตามพระราชบัญญัติเครื่องมือแพทย์ พ.ศ. 2551 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ฐาน “ขายเครื่องมือแพทย์ที่ไม่ผ่านการประเมินเทคโนโลยี จึงเป็นเครื่องมือแพทย์ที่ไม่มีความปลอดภัยในการใช้งาน” และฐาน “ขายเครื่องมือแพทย์ที่ไม่ได้รับใบรับแจ้งรายการละเอียด” ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้ง
ภญ.สุภัทรา รักษาราชการแทน รองเลขาธิการ อย.ระบุว่า ที่ผ่านมา อย.ได้ดำเนินการเชิงรุกทั้งการเฝ้าระวังและรับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับชุดตรวจ ATK ที่ต้องสงสัยว่ายังไม่ได้รับอนุญาตจาก อย. โดยใช้มาตรการทางกฎหมาย และขอความร่วมมือกับแพลตฟอร์มเฟซบุ๊กและอีมาร์เก็ตเพลสในการปิดกั้นการโฆษณาผิดกฎหมาย ซึ่งได้ดำเนินคดีกับผู้กระทำความผิดไปแล้วกว่า 38 คดี ปิดกั้นโฆษณาขายชุดตรวจ ATK เถื่อนไปแล้วกว่า 4,500 URL และจะดำเนินการปราบปรามชุดตรวจ ATK เถื่อนอย่างต่อเนื่อง ร่วมกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ บก. ปคบ. เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงชุดตรวจที่มีคุณภาพได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว
โดยประชาชนสามารถซื้อชุดตรวจโควิด-19 แบบตรวจหาแอนติเจนด้วยตนเอง หรือ ATK Self Test ได้ที่ร้านขายยา ร้านค้าทั่วไป และช่องทางออนไลน์ หรือสั่งซื้อจากบริษัทผู้ผลิตหรือผู้นำเข้าที่ได้รับอนุญาตนำเข้าถูกต้องจาก อย. โดยตรง โดยสามารถตรวจสอบรายชื่อชุดตรวจ ATK ที่ได้รับอนุญาตจาก อย. ได้ทางเว็บไซต์ อย. www.fda.moph.go.th หรือ QR code
ทั้งนี้ให้สังเกตฉลากต้องแสดงเป็นภาษาไทย พร้อมข้อความ “บุคคลทั่วไปสามารถใช้ได้” สำหรับ ผู้ประกอบการที่ต้องการโฆษณาขายชุดตรวจไม่ว่าจะเป็นรูปแบบใดก็ตาม จะต้องขออนุญาตโฆษณากับ อย. ก่อน และเมื่อได้รับอนุญาตแล้วต้องแสดงเลขที่อนุญาตโฆษณาเครื่องมือแพทย์ ฆพ. XX/XXXX กำกับสื่อโฆษณาชิ้นนั้นด้วย
ที่สำคัญชุดตรวจ ATK Self Test เป็นชุดตรวจคัดกรองเบื้องต้น เหมาะกับผู้ที่มีประวัติความเสี่ยงสูงในการติดเชื้อโควิด-19 เช่น ทำงานในโรงงาน ร้านอาหาร หรือไปในสถานที่แออัด อย่างไรก็ตาม ถ้ามีเชื้อจำนวนไม่มากหรืออยู่ในช่วงการติดเชื้อระยะแรก ผลที่ได้อาจเป็นลบ ดังนั้นกรณีได้ผลลบแต่มีประวัติที่มีความเสี่ยงสูง หรือใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อ ขอให้มีการเฝ้าระวังตนเองและดำเนินการตรวจซ้ำอีกครั้ง 3-5 วัน และหากพบผลิตภัณฑ์ที่สงสัยว่าจะผิดกฎหมาย สามารถแจ้งร้องเรียนได้ที่สายด่วน อย. 1556