วสันตวิษุวัต กลางวันเท่ากับกลางคืน เป๊ะ!! วันนี้เป็นอีก 1 วัน แห่งปรากฎการณ์ทางธรรมชาติ ซึ่งโดยปกติหน้าร้อน กลางวันจะยาวนานกว่ากลางคืน เมื่อเวลาเท่ากัน ทำให้มีเวลาพักผ่อนเพิ่มขึ้น ( 5555 ในความรู้สึกของมนุษย์เงินเดือน) แล้วเหตุใด?? วันนี้ 21 มีนาคม 2566 จึงเกิดปรากฎการณ์ดังกล่าว TOPPIC Time จะพาไปรู้จักจ้า
รู้จัก ‘วสันตวิษุวัต’ เมื่อ กลางวันเท่ากับกลางคืน
วสันตวิษุวัต จุดราตรีเสมอภาค
21 มีนาคม 2566 เรียกวันนี้ว่าวัน “วสันตวิษุวัต” (วะ-สัน-ตะ-วิ-สุ-วัด) หรือที่ภาษาอังกฤษระบุว่า Vernal Equinox เวลากลางวันยาวเท่ากับกลางคืน
คำว่า “วิษุวัต” หรือ Equinox ในภาษาสันสกฤตหมายถึง จุดที่ดวงอาทิตย์อยู่ในตำแหน่งตั้งฉาก กับเส้นศูนย์สูตรของโลกพอดี เรียกเป็นภาษาไทยว่า “จุดราตรีเสมอภาค” ซึ่งวันดังกล่าวจะมีกลางวันและกลางคืนยาวเท่ากัน โดยประเทศไทยดวงอาทิตย์ขึ้น เวลาประมาณ 06.21 น. และจะตกลับขอบฟ้า เวลาประมาณ 18.28 น. (เวลา ณ กรุงเทพมหานคร)
ศารทวิษุวัต วันเริ่มต้นฤดูใบไม้ร่วง
สำหรับวัน “วสันตวิษุวัต” จะเกิดขึ้นเพียง 2 ครั้งต่อปี คือช่วงเริ่มต้นของฤดูใบไม้ผลิ เรียกว่า วันวสันตวิษุวัต (Vernal Equinox) และในช่วงเริ่มต้นฤดูใบไม้ร่วง เรียกว่า วันศารทวิษุวัต (Autumnal Equinox) ในแต่ละวันดวงอาทิตย์จะปรากฏในตำแหน่งต่างกัน เปลี่ยนตำแหน่งไปประมาณวันละ 1 องศา ตั้งแต่เดือนธันวาคมเป็นต้นมา ดวงอาทิตย์ค่อยๆ เคลื่อนจากจุดใต้สุด ขึ้นมาทางเหนือ เมื่อดวงอาทิตย์เคลื่อนมา ณ ตำแหน่งตั้งฉากกับเส้นศูนย์สูตรของโลก ดวงอาทิตย์จะขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออกและตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกพอดี
ฤดูร้อน VS ฤดูหนาว พระอาทิตย์ทำงานต่างกัน
จากแกนโลกเอียงทำมุม 23.5 องศา กับแนวตั้งฉากกับระนาบโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์ ทำให้พื้นที่ต่างๆ ทั่วโลกได้รับแสงอาทิตย์ในปริมาณไม่เท่ากัน ส่งผลให้มีอุณภูมิต่างกัน รวมถึงระยะเวลากลางวันและกลางคืนก็ต่างกันด้วย เหตุนี้ทำให้เกิดฤดูกาลขึ้นบนโลกนั่นเอง จะสังเกตได้ว่า…ในฤดูร้อน เวลากลางวันจะยาวกว่ากลางคืน ดวงอาทิตย์จะขึ้นเร็วและตกช้า แตกต่างกับฤดูหนาว เวลากลางคืนจะยาวนานกว่ากลางวัน ดวงอาทิตย์จะขึ้นช้าและตกเร็ว
วันครีษมายัน กลางคืนสั้นที่สุดในรอบปี
ปรากฏการณ์ต่อไปที่เกี่ยวข้องกับการขึ้น-ตกของดวงอาทิตย์ คือ “วันครีษมายัน” (Summer Solstice) ในวันที่ 21 มิถุนายน 2566 เป็นวันที่ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงไปทางเหนือมากที่สุด และตกทางทิศตะวันตกเฉียงไปทางเหนือมากที่สุด ส่งผลให้ช่วงเวลากลางวันยาวที่สุด และกลางคืนสั้นที่สุดในรอบปี สำหรับประเทศทางซีกโลกเหนือ นับเป็นวันที่ย่างเข้าสู่ฤดูร้อน ส่วนประเทศทางซีกโลกใต้ นับเป็นวันที่ย่างเข้าสู่ฤดูหนาว
นี่แหล่ะหนา…มหัศจรรย์แห่งธรรมชาติ ที่ยังมีอีกหลายเรื่อง หลายด้าน ที่น่าศึกษาพิจารณา โดยเฉพาะความแตกต่างของ “ฤดูกาล” ที่คนในพื้นโลกต้องยอมรับ!!
